CÔNG AN TỈNH HẬU GIANGhttps://congan.haugiang.gov.vn, congan.haugiang.gov.vn/uploads/logoca.png
Thứ sáu - 28/02/2025 07:035220
Lừa đảo Deepfake
Hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ của công nghệ trí tuệ nhân tạo, các ứng dụng AI tạo sinh (như Swapface, SoraAI, ChatGPT, Deepseek…) cho phép tạo video, hình ảnh, livestream thay đổi giọng nói, thay đổi khuôn mặt đã và đang ngày càng trở nên phổ biến. Thực tế này cũng tạo điều kiện cho tội phạm liên quan AI tăng theo cấp số nhân trong thời gian qua, các vụ lừa đảo Deepfake liên tục xuất hiện với cấp độ từ sơ khai đến tinh vi, phức tạp.
Ảnh minh họa
Đáng chú ý, các cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều chiến dịch lừa đảo tinh vi, lợi dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI để đánh cắp thông tin, giả mạo người dùng qua nhiều ứng dụng phổ biến như Zalo, Facebook, Gmail, Messenger… Nhóm đối tượng mà tội phạm này nhắm đến là những người thiếu kiến thức, kinh nghiệm về công nghệ, cả tin vào tính xác thực của video, hình ảnh, giọng nói; hơn nữa, đối tượng còn sử dụng công nghệ Deepfake để cắt ghép, chỉnh sửa hình ảnh, video nhạy cảm để lừa đảo, đe dọa, tống tiền những người có điều kiện kinh tế, có địa vị xã hội, cán bộ lãnh đạo các cấp; hoặc tạo ra nhân vật hư cấu, hấp dẫn, tương tác với những người có nhu cầu tìm hiểu, để lừa đảo tình cảm, vật chất. 2. Lừa đảo từ những cuộc gọi “bí ẩn” Đáng lo ngại hơn, gần đây, xuất hiện tình trạng người dùng thường xuyên nhận được các cuộc gọi “bí ẩn”, được xem là “cuộc gọi mồi” - những cuộc gọi từ số điện thoại lạ khi bắt máy thì không ai trả lời hoặc gọi trong tích tắc rồi tắt máy để người dùng thấy cuộc gọi nhỡ mà gọi lại, kết quả người dùng sẽ bị tính phí viễn thông cao bất thường trong vài giây ngắn ngủi. Những đối tượng lừa đảo sử dụng một thiết bị tự động thực hiện các cuộc gọi đến hàng triệu số điện thoại di động ngẫu nhiên trên toàn cầu; hầu hết những số điện thoại “nhỡ” này đều rất khó nhận diện vì chúng gần giống như mã vùng điện thoại tại một số nơi ở Việt Nam.
Ảnh minh họa cuộc gọi “bí ẩn”
3. Giả danh “người thứ ba” gửi link, video chứa mã độc lừa đảo Hiện đang nổi lên việc các đối tượng xấu sử dụng số điện thoại lạ nhắn tin cho vợ hoặc chồng; thời điểm nhắn tin chủ yếu vào buổi tối khi đang ở cùng gia đình, với nội dung về việc tối hôm trước vợ hoặc chồng quan hệ bất chính với đối tượng, kèm theo gửi một đường link trong tin nhắn, điều này tạo sự tò mò, kích thích, yêu cầu, thúc ép vợ hoặc chồng thực hiện những hướng dẫn của đối tượng và truy cập vào đường link để xem xác định có đúng vợ hoặc chồng mình không, sau đó đối tượng dễ dàng đánh cắp thông tin tài khoản và chiếm quyền kiểm soát điện thoại của người dùng. Như vậy, có thể thấy rằng hiện nay các hình thức lừa đảo trên không gian mạng ngày càng tinh vi, khó lường và không chỉ giới hạn trong môi trường trực tuyến mà còn kết hợp với công nghệ AI mở rộng sang những video, cuộc gọi, tin nhắn. Nhìn chung, đây đều là những phương thức cũ nhưng thủ đoạn mới được đối tượng thường xuyên thay đổi, xoay chuyển, biến tấu đa đạng; quy luật tất yếu của những chiêu trò lừa đảo này thường khai thác “điểm hở” tinh thần, gây “thao túng tâm lý” để “giăng bẫy” khiến nạn nhân hành động vội vàng mà không kiểm tra kỹ tính xác thực; sau cùng đều nhắm tới một mục đích chung là chiếm đoạt tài sản, lợi ích vật chất. Trước tình hình trên, Công an tỉnh khuyến cáo người dân: 1. Cần nâng cao cảnh giác, sức đề kháng trước những tin nhắn, cuộc gọi từ số máy lạ với nội dung, tình huống bất ngờ được thực hiện không phải là một số điện thoại cố định hay di động thông thường hoặc không liên quan đến một tổ chức, đơn vị nào; thận trọng xác định thông tin có chính xác không và tuyệt đối cảnh giác, không nghe, không thực hiện theo hướng dẫn của người lạ, không chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng, không truy cập vào các đường link không rõ nguồn gốc được gửi kèm trong tin nhắn hoặc email… 2. Hạn chế đăng tải nội dung liên quan đến thông tin cá nhân trên mạng xã hội để tránh trường hợp bị các đối tượng xấu đánh cắp thông tin như hình ảnh, video, giọng nói; đồng thời cài đặt tài khoản ở chế độ riêng tư để bảo vệ thông tin cá nhân và chỉ cài đặt các ứng dụng trực tuyến từ nguồn chính thức của hệ điều hành điện thoại. 3. Trong trường hợp trở thành nạn nhân của đối tượng lừa đảo trực tuyến, người dân cần báo cáo ngay với cơ quan Công an để có thể hỗ trợ và giải quyết kịp thời.
Tác giả bài viết: Thùy Ngân- Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao